8- Çocuklarına Bir Şey
Verirken Birini Diğerilerine üstün Tutmak
1. Nu'man b. Beşir
- - (-)
16341 (1)- Nu'man b.
Beşir'in bildirdiğine göre babası kendisine bir şey verince, annesi: "Bunu
oğluma verdiğine dair şahit tut" dedi. Beşir, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e gidip durumu anlatınca, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Bu çocuğuna verdiğin gibi bütün çocuklarına verdin mi?'' diye sordu.
Beşir: "Hayır" cevabını verince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ona şahit olmayı hoş karşılamadı.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4188), Ebu Davud (3543) ve Nesai (6/259) rivayet ettiler.
16342 (2)- Nu'man b.
Beşir der ki: Babam Beşir b. Sa'd, bana verdiği bir şeye şahit tutmak için
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Bu çocuğuna verdiğin gibi bütün çocuklarına da verdin mi?''
diye sordu. Babam: "Hayır" cevabını verince, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Ona verdiğini geri a'' buyurdu.
[Sahih]
16343 (3)- Nu'man b.
Beşir der ki: Babam vereceği bir şeye şahit tutmak için beni de alarak
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Başka çocuğun var mı?'' diye sordu.• Babam: "Evet"
cevabını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Onlara eşit
davran'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(6/261) rivayet etti.
16344 (4)- Nu'man b. Beşir
der ki: Annem, babamdan bana bir şeyi vermesini isteyince, babam, annemin
istediği şeyi verdi; ama annem: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'i buna şahit tutmadan razı olmam" dedi. Babam elimden tutarak Hz.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gitti. O zaman ben daha çocuktum.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Ey Allah'ın Resulü!
Revaha'nın kızı olan şu çocuğun annesi, bu çocuğa bir şey vermemi istedi ve ben
de verdim; ama o, bu konuda seni şahit tutmamı istedi" dedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ey Beşır! Bundan başka oğlun var mı?'' diye
sorunca, babam: "Evet" cevabını verdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Buna verdiğin gibi ona da verdin mi?'' diye sorunca, babam:
"Hayır" cevabını verdi. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''O zaman beni şahit tutma. Ben haksızlığa şahitlik etmem'' buyurdu.
[Sahih]
16345 (5)- Nu'man b.
Beşir der ki: Babam Beşir b. Sa'd beni de alıp Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e giderek: "Ey Allah'ın Resulü! Nu'man'a şunu şunu verdiğime şahit
ol" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Nu'man'a verdiğinin
aynısını bütün çocuklarına da verdin mi?'' diye sorunca, babam:
"Hayır" cevabını verdi. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Benden başkasını şahit tut'' dedikten sonra: ''Sana iyilik
etmede hepsinin eşit olmasını istemez misin?'' diye sordu. Babam: "Evet
isterim" cevabını verince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O
zaman böyle yapmalı karşılığını verdi.
[Sahih]
16346 (6)- Nu'man b.
Beşir der ki: Babam Beşir bana bir bağışta bulununca annem: "Buna
Resulullahlı şahit tut" dedi. Babam elimden tutarak Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e götürdü ve: "Ey Allah'ın Resulü! Bu çocuğun annesi,
buna birşeyler vermemi isteyince verdim; ama: "Buna Resulullahlı şahit
tut" dedi. Bu sebeple seni şahit tutmak için geldim" dedi. Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yavaş ol! başka çocuğun var ml?'' diye sordu.
Babam: "Evet" cevabını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Buna verdiğinin aynısını hepsine de verdin mi?'' diye sordu. Babam:
"Hayır" cevabını verince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''0 zaman beni şahit tutma. Ben haksızlığa şahitlik etmem. Çocuklarına adaletli
davranman, onların senin üzerindeki hakkındandır'' buyurdu.
[Hasen]
16347 (7)- Nu'man b.
Beşir der ki: Babam bana bir köle verince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e gidip buna şahit olmasını istedim. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) babama: ''Bütün çocuklarına (aynı şekilde) verdin mi?'' diye sorunca,
babam: "Hayır" cevabını verdi. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''0nu geri a'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(2586), Müslim (4184-7), İbn Mace (2376), Tirmizi (1367) ve Nesai (6/258)
rivayet ettiler.
16348 (8)- Şa'bi der ki:
Küfe valisiyken Nu'man b. Beşir'i işittim, diyordu ki: Babam bana bir köle
verince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip buna şahit olmasını
istedim. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) babama: ''Bütün çocuklarına
(aynı şekilde) verdin mi?'' diye sorunca, babam: "Hayır" cevabını
verdi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben haksızlığa
tanıklık etmem'' buyurdu.
[Hasen]
16349 (9)- Nu'man b. Beşir'in
bildirdiğine göre Beşir, Nu'man'a hibe olarak bir şey vermek isteyince
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gitti. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Bundan başka çocuğun var mı?'' diye sorunca, Beşir:
"Evet" cevabını verdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Buna verdiğinin aynısını hepsine de verdin mi?'' diye sordu. Beşir:
"Hayır" cevabını verince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
(Fıtr'ın bildirdiğine göre): ''Onları eşit tut'' buyurdu Zekeriyya ve İsmail rivayetinde
ise Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Ben haksızlığa şahittik
etmem'' buyurduğu geçer.
[Sahih]
Diğer tahric: Şa'bi
kanalıyla: Buhari (2587, 2650), Müslim (4189-95), Ebu Davud (3542), İbn Mace
(2375) ve Nesai (6/259) rivayet ettiler.
16350 (10)- Nu'man b.
Beşir der ki: Babam bana bir şey verdi -İsmail b. Salim rivayetinde "Köle
verdi"- Annem olan Revaha'nın kızı Amra: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e git ve verdiğin şeye onu şahit tut" dedi. Babam
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip durumu anlatarak şöyle dedi:
"Oğlum Nu'man'a bir şey verdim. Amra ise seni bu verdiğime şahit tutmamı
istedi." Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bundan başka çocuğun
var mı?'' diye sorunca, Beşir: "Evet" cevabını verdi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Nu'man'a verdiğinin aynısını hepsine de verdin
mi?'' diye sordu. Beşir: "Hayır" cevabını verince -Bazı muhaddislere
göre- Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu zulümdür'' bazılarına göre
ise: ''Bu telciedir. Buna benden başkasını şahit tut'' buyurdu. Muğire'nin
rivayeti şu şekildedir: ''Bunların sana karşı iyilik ve yumuşaklıkta eşit
davranmalarından memnun olmaz mısın?'' buyurunca, Beşir: "Evet"
cevabını verdi. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Buna
benden başkasını şahit tut'' buyurdu. Müdlid'in rivayeti ise şu şekildedir:
''Onlarını sana iyilikle muamele etmeleri senin hakkın olduğu gibi; senin de
onlar arasında adaletli davranmanı senin üzerindeki haklarıdır.''
[Sahih]
Telcie: Sözlük manası
zorlama demektir. Fıkıhta ise: Bir kimsenin, malını satmadığı halde, satmış
gibi davranmasıdır. Buna "beyu't-telcie" denir
16351 (11)- Nu'man b.
Beşir'in bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Çocuklarınız arasında adaletli davranın'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
3/293 (2544) ve Nesai 6/262 (3687) rivayet ettiler.
16352 (12)- Mufaddal b.
el-Mühelleb der ki: Nu'man b. Beşir'in hutbe verirken: "Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Çocuklarınız arasında adaletli davranın. Çocuklarınız
arasında adaletli davranın'' buyurdu" dediğini işittim.
[Sahih]
16353 (13)-Z Mufaddal b.
el-Mühelleb der ki: Nu'man b. Beşir'in: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Çocuklarınız arasında adaletli davranın. Çocuklarınız arasında adaletli
davranın. Çocuklarınız arasında adaletli davranın'' buyurdu" dediğini
işittim.
[Sahih]
22317 (3)'te tekrar
edecektir.
2. Cabir
- - (-)
16354- Cabir der ki:
Beşir'in hanımı (kocasına): "Oğluma köleni ver ve Resulullah'ı buna şahit
tut" deyince, Beşir Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip şöyle
dedi: "Falanın kızı, oğluna kölemi vermemi istedi ve: ''Resulullah'ı buna
şahit tut'' dedi." Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Onun
kardeşleri var mı?'' diye sorunca, Beşir: "Evet" cevabını verdi. ''Bu
çocuğa verdiğini diğerlerine de verdin mi?'' diye sorunca: "Hayır"
cevabını verdi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu olmaz.
Ben de haktan başka şeye şahittik etmem'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4196) ve Ebu Davud (3545) rivayet ettiler.